مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان قائن

به گزارش روابط عمومی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان قاینات ضمن شکرگزاری از خداوند بابت همه نعمت ها از جمله نعمت برف ، بارش برف در این شهرستان خساراتی نیز بر گلخانه ها و بارگاه های زرشکی داشت

جلوگیری از سرمازدگی باغات پسته

پسته یکی از محصولات صادراتی کشور می باشد که در بین صادرات غیر نفتی مقام دوم و در بین محصولات کشاورزی مقام اول را به خود اختصاص داد.

ایران به عنوان بزرگترین کشور تولید کننده پسته دارای ذخایر ژنتیکی بی نظیر پسته می باشد . وجود جنگل های خود رو پسته سرخسی در شمال خراسان و جنگل هایابنده بنه در اکثر استان ها و دامنه های رشته جبال زاگرس که از غرب تا مرکز و جنوب ایران کشیده شده است.

درخت پسته به علت تحمل نسبتاً زیاد در شرایط خنک و کویری و شوری در مناطق وسیعی از ایران قابل کاشت و توسعه می باشد.

پسته دارای ارقام مختلف می باشد که شناخت رقم و خصوصیات فیزیولوژی و مرفولوژی و صفات و ویژگی های خاص در ایجاد باغ با توجه به جنس خاک و هوا بسیار موثر می باشد. ارقام پسته را تا حدود 30 رقم و به نامهای زیر مورد مطالعه و شناخت قرار گرفته اند:

اکبری: که برای مناطق دارای آفتاب شدید و تابستان های گرم و سوزان مناسب و معمولاً به علت دیر گلدهی کمتر دچار خسارت سرمای بهاری می شود.
کله قوچی: این رقم عمدتاً تجاری بوده و در اکثر نقاط کشور وجود دارد. رقمی با گلدهی زود رس بوده و بیشتر در معرض خسارت سرمای بهاره می باشد.
احد آقایی: این رقم در حال حاضر یکی از ارقام مهم تجاری می باشد و دارای خصوصیت متوسط گلدهی می باشد. از حدود 25-13 فروردین.
اوحدی: از ارقام تجاری پسته می باشد و جزء ارقام متوسط گل می باشد.
فندقی ریز: متوسط گل، متوسط محصول بیشتر و دارای سال آوری متوسطی میباشد.
فندقی: رقم متوسط گل می باشد.
ایتالیایی : زود گل و در برابر سرمای بهاره شدیداً حساس است.
بادامی زرند: متوسط گل و مناسب کاشت جهت تولید نهال پسته برای ارقام تجاری می باشد.
ممتاز: جزء ارقام زود گل در 20-8 فروردین ماه و در سرمای بهاره خسارت می بیند.
بادامی راور: از ارقام متوسط گل
غلامرضایی: چزء ارقام زود گل می باشد.
فندقی غفوری: متوسط گل
موسی آبادی: متوسط گل
خنجری دامغان: جزء ارقام دیر گل که معمولاً جهت تولید نهال از آن استفاده می گردد.
شاه پسند: دیر گل. 23 فروردین به بعد.
سفید پسته فوق: جزء ارقام زود گل می باشد.
قزوینی: چزء ارقام دیر گل و معموملاً مخصوص منطقه قزوین می باشد . به علت مقاومت در برابر شوری جهت تولید نهال استفاده می شود.
رضایی زودرس: جزء ارقام زود گل. در برابر سرمای بهاره حساس اما در برابر شوری و گرمای زیاد مقاوم می باشد.
فندقی زود رس: متوسط گل می باشد.
هراتی: زود گل میباشد.
حسن زاده: جزء ارقام دیر گل می باشد.
ابراهیمی: جزء ارقام دیر گل.
ابراهیم آبادی: جزء ارقام متوسط گل.
جندقی: دیر گل می باشد.
امیری: زود گل می باشد.
سیریزی: متوسط گل.
سیف الدینی: متوسط گل.
خنجری راور: زود گل می باشد.
بادامی نیش کلاغی: متوسط گل.
پوست پیازی: متوسط گل.

پرورش دهندگان پسته نه تنها باید از چگونگی و کیفیت سرما در منطقه اطلاعات کافی داشته باشند ، بلکه باید درجه حرارت خطرناک را جهت مبارزه و جلوگیری از صدمات و خسارات وارده از این بلای طبیعی بدانند. در مناطقی که سرمای بهاره در اکثر سالها موجب از بین رفتن و صدمه زدن به محصول درختان میشوند، با نمدارها به طرق مختلف برای کم کردن اثر سرما و یا جلوگیری از خسارت تلاش می کند و جهت مبارزه هنگام احداث باغ، فاکتورهای زیر را مد نظر قرار دهند.

محل مناسب
انتخاب رقم مناسب
انتخاب روش های خاص باغداری

با توجه به اینکه اصولاً سرما خصوصاً سرمای بهاره که خسارت زیادی به میوه پسته وارد می نماید در سطح محدودی نیست و در اثر پراکنش در جو در سطح بسیار وسیع است، مبارزه با آن بسیار مشکل و پر هزینه و رقمی غیر ممکن می باشد. چون سرما در یک محیط به اصطلاح میکروکلیا محدود نمی گردد و یک منطقه وسیع را فرا می گیرد و متأسفانه همه جا پخش می گردد. و از جهت خسارت زدگی از سیل و طوفان هم خطرناک تر است بحدی که ممکن است کلیه زحمات یک باغدار را به خطر اندازد و با وسائل فیزیکی احتمال جلوگیری از آن وجود ندارد و می بایست تمهیدات دیگری اندیشید. تا بتوان از این بلای آسمانی خسارت کمتری دید.

1- انتخاب ارقام دیر گل:

در هر منطقه اختلاف زیاد فصل ، باعث گل کردن گونه ها و ارقام می شود. آنها می توانند با توجه به تاریخ بروز سرما در محل نقش مهمی را از نظر مقدار محصول داشته باشند. اغلب ضرورت عملی ایجاب می کند که گونه هایی برای کاشت و پرورش انتخاب شوند که دیرتر از سایر ارقام گل می دهند. بحدی که چند روز جلو و عقب افتادن گل با از دست دادن کل یا قسمتی از محصول در سالهایی که سرما بروز می کند می باشد.

2- به تأخیر انداختن تاریخ گل کردن:

در حال حاضر هنوز روش موثری که بتوان به طور طبیعی درخت را وادار به دیر گل کردن نمود وجود ندارد . مگر اینکه با تحقیقات و تجربه از انواع درختان دیر گل که در ابتدا ذکر شد. بتوان از پسته های دیر گل استفاده نمود تا بتوان تا حدودی از سرمای بهاره گذشت.

3- آبیاری در زمانهایی که احتمال سرمای خطرناک می رود یکی از روش های تجربی می باشد که به علت مرطوب نمودن محیط بتوان تا حدودی گل ها را از سرما حفظ نمود.

4- گرم کردن باغ با استفاده از بخاریهای باغی:

در این روش که بیشتر در باغهای کوچک و محصور به کار گرفته می شود با گرم کردن متوسط بخاریهای باغی که حتی می توان از چوب و هرس درختان نیز استفاده نمود می توان تا حدودی از سرما زدگی مصون ماند اما در باغات با وسعت زیاد این عمل مقرون به صرفه نبوده و عملاً کارایی خیلی کمی دارد.

5- باد شکن:

در بعضی از مناطق بادهای غالب و سرما آور مختص می باشد، می توان با احداث باد شکن در فواصل مختلف تا حدودی از اثر بادهای سرد بر درختان در زمان گلدهی کاست.

فعلاً در دنیا ارقام دیر گل و دقت در انتخاب محل احداث باغ توأم با انجام عملیات زراعی مناسب و در موارد استثنائی بکار گرفتن بخاریهای باغی موثرترین وسیله برای حفظ شکوفه های درختان می باشد.

نوعی پسته در طبیعت خصوصاً در مناطق زاگرس وجود دارد که به نام بنه شناخته شده و او نیز از اقلام صادراتی کشور می باشد . مخصوصاً ضمغ حاصل از آن که سقز نام دارد.

سازگاری درخاتن پسته اهلی با شرایط اقلیمی درختان پسته خیز قدیمی ایران و سایر مناطق جهان در یک استقرار تاریخی طولانی مدت و تحت مراقبت های انسانی حاصل گردید.

چنانکه طبیعت درختان پسته اهلی کنونی با گونه های خودروی آنها تفاوت هایی پیدا کرده است.

درخت پسته در عالم بناتات و در بین درختان اهلی جایگاهی همانند شتر در عالم جانداران را دارد.

با توجه به مقاومت پسته در مقابل شرایط اقلیمی( باد- خشکی- گرما- سرما – شوری و تلخی آب و خاک) که سایر گیاهان زراعتی که به ندرت آن را تحمل می نمایند و مقاومت در برابر ارتفاع بیش از 1000 متر از سطح دریا و تابستانهای طولانی و زمستانهای پر سوز و سرما متأسفانه هنگامه گل دهی و گرده افشانی بسیار حساس و درجه حرارت و رطوبت نسبی لازم را دارد. خصوصاً بارانهای بهاره موجب اختلال در گرده افشانی شده و خسارت های زیادی به محصول وارد می آورد.

منابع مورد اقتباس: